Otorite tarafından, hava aracı BOY sahasının (motor, komponent hariç) uçak bakımı bölümünde; “Temel Eğitim” ve “Tip Eğitimi” isimlendirmeleri ile belirlenmiş öğretim programlarına yönelik güncel bazı detaylar aşağıda açıklanmaktadır.
Temel Eğitim:
Otoritenin gerekli görülen bakım deneyim süresinin azaltılmasını sağlayacak düzeyde eğitim vermek üzere, SHY-147 onaylı bakım eğitimi kurum veya kuruluşunda verilen bakım eğitimidir.
· Teorik bilgi eğitimi:
o SHY-66 kategorisi veya alt kategorisi A, B1 veya B2 hava aracı bakımı lisansı için SHY-66'da belirlenen konuları içerir.
o Her lisans kategorisi veya alt kategorisi için konular, bilgi modüllerine (matematikten aerodinamik ve insan faktörleri gibi konulara kadar toplam ~17 modül) veya alt modüllerine ayrılabilir.
o Teorik bilgi eğitimi, SHY-66 standartlarındaki sürelere uymak koşuluyla pratik eğitimle birleştirilebilir.
o Teorik bilgi sınavı, eğitim konularına uygun olarak yapılır.
· Pratik eğitim (Görev Başı Eğitimi / GBE; On the Job Training / OJT):
o SHY-145 onaylı bakım kuruluşunda veya hava aracı imalatçısında veya her ikisinde birlikte verilir, genel alet ve teçhizatların kullanımı, çeşitli hava aracı parçalarının takma/sökme (montaj/demontaj) alıştırmalarını ve öğretilmekte olan konu ile ilgili devam eden bakım faaliyetlerine katılmayı kapsar.
o Pratik eğitimin en az %30'u gerçek bir bakım ortamında gerçekleştirilmelidir.
o Öğrencinin içinde bulunduğu eğitim programı bitmeden tamamlanmalıdır.
o Pratik değerlendirmeler zorunludur ve verilen pratik eğitime uygun (öğrencilerin, aletleri ve teçhizatı kullanmakta ve bakım kitapları ile çalışmakta yeterli olup olmadığını ölçecek şekilde) yapılır.
o SHY-145'e uygun olarak onaylanmış bakım kuruluşu, SHY-66 Kategori A hava aracı iş eğitimini verebilir ve belirtilen değerlendirmeleri yapabilir.
Bu programlar sadece yükseköğretim yapısı içinde bulunan SHY-147 onaylı kurumlar tarafından A veya B1/B2 kategorilerinde verilmektedir. Ocak 2012 itibarı ile;
· Anadolu Üniversitesi Sivil Havacılık Yüksekokulu,
· Erciyes Üniversitesi Sivil Havacılık Yüksekokulu,
· Kocaeli Üniversitesi Sivil Havacılık Yüksekokulu,
SHY-147 Temel Eğitim (B1/B2 kategorilerinde) onaylı örgün öğretim kurumlarıdır.
Bu programlarda mevcut modüller, bu öğretim kurumlarından başarı ile mezun olmak için yeterlidir. Ancak, bu şartlara haiz ve yukarıda adı geçen öğretim kurumlarından başarı ile mezun olanların hava aracı bakım lisansı sahibi olabilmeleri için, SHY-147 onaylı bir sınav merkezinde uygulanan modül sınavlarını başarı ile geçmeleri gereklidir. Ocak 2012 itibarı ile;
· Anadolu Üniversitesi Sivil Havacılık Yüksekokulu,
· Erciyes Üniversitesi Sivil Havacılık Yüksekokulu,
· THY Teknik,
· MNG Teknik,
onaylı sınav merkezleridir.
Tip Eğitimi:
Otorite tarafından hava aracı tip eğitimi vermek üzere otoritenin belirttiği;
· Hava aracı tipi örneklerini,
· Tercihi olarak (otorite tarafından yeterli eğitim standardının sağlandığının belirlenmesi durumunda) sentetik eğitim cihazlarını,
İçeren, SHY-147 onaylı ve otorite denetimine açık hava aracı tip eğitimi tesislerine sahip bir bakım eğitimi kuruluşu tarafından, hava aracı tiplerine göre verilmektedir.
Bu eğitim de, temel eğitimde belirtilen şartlarda;
· Teorik bilgi eğitimi,
· Pratik eğitimi,
bölümlerinden oluşur.
SHY-147 onaylı bir eğitim kuruluşu, otorite konumunda buluna SHGM'nin gözetimi altında, SHY-66'da belirtilen hava aracı tip sınavlarını veya hava aracı iş değerlendirmelerini gerçekleştirebilir.
Tip eğitimlerinde;
· JAA ve EASA tarafından konuyla ilgili yayımlanmış uluslararası mevzuat ile ilgili ulusal mevzuat,
· Tipik hava araçlarına ait bakım kitapları ve servis bültenleri,
· Uçuşa elverişlilik direktifleri, hava aracı, motor ve komponent kayıtları,
· Bakım çıkış evrakları,
· Prosedür kitapları,
· Hava aracı bakım (örnek olacak) programları,
· SHGM tarafından ilgili mevzuat çerçevesinde gerekli görülen diğer dokümanlar,
esas alınır.
Eğitimler, genelde ilgili,
· Mühendislik, lisans veya önlisans seviyesi öğretime,
· Hava aracı BOY ilişkili teknik ve uzmanlık eğitimlerine,
sahip, otoritenin ön gördüğü çalışma ve kategori lisans ve çalışma süreleri gerekliliklerini yerine getiren SHY-147 onaylı öğretmenler tarafından verilmektedir.
Personelin ve çalışma geçmişinin güncelleşme ihtiyacı dikkate alınarak tip eğitimleri,
· En başında güncel duruma göre ve en kapsamlı verilen Başlangıç (İnitial),
· Belirlenen periyotlarda (~iki yılda bir) gelişimle oluşan bilgi ve beceride eksik kalan bölümlerin tamamlanmasına yönelik olarak verilen Süreklilik (Continuation),
· İlgilinin çalışma geçmişinin güncelleştirilmesi ve pratik üzerinde yarattığı etkiyi kaldırmak üzere verilen Tazeleme (Refreshment),
eğitimleri aşamalarında düzenlenir.
Bugün için, SHY-147 tip eğitimleri, sadece havacılık kuruluşları tarafından A veya B1/B2 kategorilerinde verilmektedir; yani bu sahada herhangi bir örgün eğitim kurumu mevcut değildir. Ocak 2012 itibarı ile;
· THY Teknik,
· MNG Teknik,
· myTECHNIC,
onaylı tip eğitim kuruluşlarıdır. Bu programlardan başarı ile mezun olunarak ilgili uçak tip eğitimi SHY-66 lisansına işletilebilir.
Can EREL
Şubat 2012
Orjinal Metin: EREL, Can; “Türkiye’de Hava Aracı “Bakım, Onarım ve Yenileme” (BOY) Alanına Yönelik Örgün Öğretim Programlarının Değerlendirmes”, MSI Aylık Savunma Teknolojileri ve Strateji Dergisi Sayı 076, Şubat 2012.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder